Czy europejski żółw błotny może być hodowany w Polsce?

Żółw błotny – europejski gatunek żółwia wodno-lądowego

Żółw wodno-lądowy (Emys orbicularis), znany pod nazwą żółw błotny, to gatunek gada z rodziny żółwiowatych (Emydidae) występujący w różnych regionach Europy. Jest to gatunek fascynujący zarówno naukowców, jak i miłośników natury, ze względu na swoje specyficzne cechy fizyczne, naturalne siedliska, hodowlę oraz proces rozmnażania.

Wygląd żółwia błotnego jest bardzo charakterystyczny. Karapaks (pancerz górny) ma kolisty kształt, co wyróżnia ten gatunek. Jest stosunkowo płaski i ma wyraźne, podłużne żłobienia. Barwa karapaksu może być różnorodna: od brązowej po zielonawą, często z plamkami lub wzorami na szyi i karapaksie. Brzuszny pancerz (plastron) jest jaśniejszy, zazwyczaj żółto-brązowy.

Naturalne siedliska żółwia błotnego

Żółw błotny to gatunek związany z wilgotnymi siedliskami, takimi jak bagienne tereny, torfowiska, stawy, rzeki, jeziora oraz strumienie. Preferuje miejsca z obfitą roślinnością wodną, a także otoczenie leśnej przyrody. Te siedliska są niezbędne dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania tego gatunku. Ważne jest, aby zachować równowagę ekosystemu i chronić naturalne siedliska żółwi błotnych przed zanieczyszczeniami i degradacją.

Duża rozpiętość występowania żółwi błotnych sprawia, że można go spotkać w Europie Środkowej w tym w Polsce, Niemczech, Austrii, Czechach, na Słowacji, na Węgrzech i w Szwajcarii. Spotykane są również na Bałkanach, takich krajach jak Chorwacja, Serbia, Czarnogóra, Macedonia Północna, Bułgaria, Albania, Grecja oraz Rumunia. Nieco lokalne i ograniczone populacją żółwie błotne można spotkać również w Europie Zachodniej m.in. centralnej części Francji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Włoszech, Szwajcarii, Holandii oraz Belgii

Różnice płci żółwia błotnego

Rozpoznanie płci żółwia błotnego można zazwyczaj dokonać na podstawie kilku cech fizycznych. Pamiętając, że nie zawsze można jednoznacznie określić płeć, zwłaszcza u młodych osobników. Głównych wyróżniających je cech to rozmiar i budowa ciała. Samce są zazwyczaj mniejsze i mają bardziej smukłą budowę ciała niż samice. Mają dłuższy ogon i dłuższe pazury na tylnych nogach. Ogon u samca jest cieńszy i dłuższy, a u samic jest krótszy i grubszy.

Ponadto pazury na tylnej parze nóg samców są dłuższe i bardziej wygięte, może to być związane z ułatwienie kopulacji w wodzie. Podobnie jest tak w przypadku tarczek ogonowych. U samców są wklęsłe, co ułatwia im przyczepianie się do samic podczas kopulacji.

Zdarza się, że niektóre samce mają większe i szersze głowy niż samice, jednak ta cecha nie zawsze jest wystarczająco wyraźna do jednoznacznego rozróżnienia płci. Ponadto otwór odbytowy samca znajduje się dalej od otworu kloakalnego niż u samicy.

Hodowla żółwia błotnego

Hodowla żółwi błotnych staje się coraz bardziej popularna wśród miłośników terrarystyki. Wymaga ona jednak odpowiedniego przygotowania oraz troski o komfort i zdrowie zwierząt. Najważniejsze aspekty hodowli to – Siedlisko. Stworzenie odpowiedniego terenu, który będzie przypominać naturalne środowisko tych zwierząt, z dostępem do wody i suchych miejsc do wypoczynku to nie lada wyzwanie. Oczywiście trzymanie w domu takich zwierząt jest dużym błędem i może skończyć się dla nich stresem a nawet śmiercią o czym nowy właściciel powinien pamiętać.

Utrzymywanie odpowiedniej temperatury i wilgotności jest bardzo istotne dla zdrowia i samopoczucia żółwi błotnych. Nie będzie to jednak trudne, gdyż gady te są przyzwyczajone do naszych warunków pogodowych. Stworzenie oczka wodnego dla żółwia, będzie więc idealnym rozwiązaniem, zakładając że spędzi tam cały rok.

Należy jednak pamiętać, że żółw błotny przechodzi okres zimowania, zwany hibernacją. Hibernacja to proces, który pozwala gatunkowi przetrwać niekorzystne warunki, takie jak niska temperatura i ograniczona dostępność pożywienia. Podczas zimowania, żółwie błotne obniżają swoją aktywność metaboliczną i spędzają większość czasu w schronieniu, najczęściej w wodzie lub w jej pobliżu. Mogą również zimować w miejscach suchych, ale wilgotnych, takich jak jaskinie, jamy pod korzeniami drzew lub zagłębienia w ziemi. Wybór miejsca zimowania może zależeć od lokalnych warunków, dostępności schronienia i typu siedliska.

Zimowanie u żółwi błotnych zazwyczaj zaczyna się jesienią, gdy temperatura otoczenia spada, a pożywienie staje się coraz trudniej dostępne. Podczas hibernacji, żółwie błotne ograniczają swoją aktywność fizyczną, redukując zużycie energii i wykorzystanie zasobów organizmu. W tym okresie zwalniają ich funkcje życiowe, takie jak oddychanie i trawienie, aby przeżyć czas niekorzystnych warunków pogodowych.

Zimowanie jest istotnym elementem życia żółwi błotnych, pozwalając im przetrwać zimę i wrócić do aktywności wiosną, gdy temperatura pozwala na normalne funkcjonowanie. Dla tych gatunków jest to kluczowy proces przetrwania, który umożliwia im dalsze funkcjonowanie w zmiennym środowisku.

Jeśli więc zdarzy się Wam spotkać w lesie żółwia błotnego na swojej drodze – nie zabierajcie go do niewoli, pamiętając, iż jest to zabronione! Jesienią najczęściej żółw szuka już miejsca do przezimowania i należy zostawić go tam gdzie jest.

Jak wiadomo żółwie błotne są w Polsce pod ścisłą ochroną. W związku z tym posiadanie takiego osobnika musi być udokumentowane dyrektywą Cites i każdy właściciel tego gatunku musi posiadać odpowiednie dokumenty. Jest to dowód na to, iż osobniki urodziły się w niewoli i pochodzą od rodziców, których również znane jest pochodzenie. Fenotyp żółwia błotnego zamieszkującego Polskę to Emys orbicularis 1A

Czym się żywi żółw błotny?

Zapewnienie odpowiedniej diety, która składa się głównie z roślin, owadów i ryb to nic trudnego. Dieta powinna być zbilansowana i dostosowana do wieku i kondycji żółwia. Jeśli żółwie trzymane będą w oczu wodnym warto pamiętać, aby znalazł się tam również żywy pokarm.

Rozmnażanie żółwia błotnego

Proces rozmnażania żółwi błotnych odgrywa kluczową rolę w zachowaniu gatunku. Rozmnażanie odbywa się w naturalnym środowisku, zwykle na wiosnę. Samice składają jaja w odpowiednich miejscach, takich jak wilgotne wybrzeża rzek i stawów. Po wykluciu młode żółwie same opuszczają gniazdo i udają się do wody, polując już samodzielnie na małe skorupiaki.

Żółw błotny, jako gatunek o istotnym znaczeniu ekologicznym, wymaga naszej ochrony. Działania na rzecz ochrony siedlisk naturalnych, edukacja na temat zachowania i hodowli oraz podejmowanie działań na rzecz zachowania tego gatunku stanowią kluczowy krok w zapewnieniu przyszłości dla żółwi błotnych w Europie. Zapraszamy do obejrzenia ciekawego filmu na ich temat!